Magnes stały - cóż to jest?

Wynalezione pod koniec poprzedniego stulecia magnesy neodymowe są od 2009 roku najsilniejszym niedrogim typem magnesu stałego. Ich skuteczność, niewielki wymiar oraz niski koszt umożliwiły gwałtowny rozwój technologii audio, w konstrukcji silników elektrycznych i wielu innych obszarach.
Neodymowe magnesy zbudowane są ze stopu zwanego NdFeB - neodym, żelazo plus bor. Przynależą do magnesów metalicznych wykonanych z pierwiastków ziem rzadkich. Porządek elektronów w pierwiastkach ziem rzadkich pozwala im produkować mocne pola magnetyczne. Pierwiastki ziem rzadkich są cenne, jednak pola magnetyczne są tak skuteczne, że daje się produkować naprawdę małe magnesy, zaś drobniejsze magnesy są w finalnym rozrachunku tańsze.
Analogicznie niczym w charakterystyce pozostałych silnie magnetycznych budulców, magnesy neodymowe są kruche, zatem wzbogaca się je o specyficzną osłonę przeciwrdzewną z trwalszego metalu, takiego jak nikiel, bądź mocno plastycznego budulca, takiego jak plastik.
Obecnie magnesy neodymowe istnieją w bogatych klasach mocy od najniższej N24 do N55. Magnes N45 będzie osiągał pole 1,25 Tesli. Zbliża się to zatem do zdolności magnetycznej medycznych maszyn do rezonansu magnetycznego, jakie zmuszają do posiadania specjalnego, wolnego od metalu lokum. Maszyny takie posiadają magnesy, które funkcjonują z siłą blisko 3 Tesli.
Jakiekolwiek produkty ferromagnetyczne gubią przydany magnetyzm w efekcie nagrzewania; temperaturę, w jakiej trwonią swój magnetyzm, nazywa się Punktem Curie. Neodymowe magnesy gubią własną siłę w zakresie temperatur od 80 stopni C do 230 oC i jest to zależne od asortymentu magnesu. Choć graniczna temperatura jest wyższa niż temperatura pokojowa (25 stopni C), jest jednak niższa niż przy podobnych parametrach wielu kolejnych wyrobów magnetycznych.
Magnesy neodymowe pozwoliły na powstanie specjalistycznych słuchawek dousznych. Żeby mała wkładka słuchawkowa miała odpowiednią moc, aby dźwięk rozbrzmiewał dobrze, magnesy w przetwornikach audio żądają silnego pola magnetycznego. Wprawdzie słuchawki douszne występowały przed magnesami neodymowymi, nie nadawały się wszakże do odsłuchu o doskonałej próbie. Miniaturowy gabaryt oraz odpowiednia wyrazistość odtwarzanego dźwięku dousznych wkładek wiele wniosły do rozwoju odtwarzacza MP3.
Mnóstwo pomysłów na wykorzystanie neodymowego magnesu mają na koncie Hobbyści. Są wykorzystywane chociażby do sprzęgów w modelowych wagonach kolejowych , a przede wszystkim w silnikach elektrycznych, które wyręczają napędy spalinowe w konstrukcjach samolotów, łodzi i samochodów. Rzekomo to modelarze wpadli na praktyczny koncept, żeby przymocowane do półki w warsztacie magnesy służyły jako trzymaki do narzędzi.
Silniejsze rodzaje magnesów neodymowych powodują określone ryzyka, o których trzeba powiedzieć. Dwa magnesy potrafią przyciągnąć się nawzajem z dostateczną energią, aby się rozłupać czy nawet połamać palce, jeśli dłoń będzie akurat na drodze ich przybliżania. Gdy dochodzi do połknięcia, dwa magnesy mogą zmiażdżyć przewód pokarmowy, powodując ucisk i poważne zranienia. Mocne magnetyczne pola potrafią utrudniać pracę rozruszników serca. Są także wystarczająco mocne, żeby usunąć dane z nośnika na przykład z paska magnetycznego karty kredytowej bądź z dysku. Magnesy neodymowe o znacznych gabarytach nie mogą być transportowane drogą lotniczą ponieważ mogą zakłócać aktywność nawigacyjnych urządzeń samolotu.