Neodymowy magnes - cóż to za materiał?

Wynalezione pod koniec poprzedniego stulecia magnesy neodymowe są od 2009 roku najmocniejszym osiągalnym typem magnesu trwałego. Ich skuteczność, drobny gabaryt , a także niski koszt umożliwiły gwałtowny rozwój w technice audio, w budowie napędów elektrycznych oraz wielu różnych obszarach.
Magnesy neodymowe zbudowane są ze konglomeratu oznaczanego jako NdFeB - neodym, żelazo plus bor. Są w grupie magnesów metalowych wyprodukowanych z pierwiastków ziem rzadkich. Rozkład elektronów w pierwiastkach ziem rzadkich zezwala im wytwarzać intensywne pola magnetyczne. Pierwiastki ziem rzadkich są drogie, ale magnetyczne pola są tak niezwykle silne, że wystarczy tworzyć bardzo małe magnesy, zaś mniejsze magnesy są w finalnym rozrachunku tańsze.
Podobnie niczym w wypadku pozostałych mocno magnetycznych surowców, magnesy neodymowe są chrupkie, zatem daje się im specjalną osłonę ochronną z trwalszego metalu, takiego jak nikiel, bądź bardziej elastycznego budulca, takiego jak plastik.
Dzisiaj magnesy neodymowe powstają w bogatych mutacjach siły od najniższej N24 do N55. Magnes N45 będzie miał pole 1,25 Tesli. Przybliża się to w tej wersji do skuteczności magnetycznej medycznych urządzeń do rezonansu magnetycznego, które potrzebują osobnego, wolnego od metalu wnętrza. Urządzenia te posiadają magnesy, które pracują z mocą mniej więcej 3 Tesli.
Jakiekolwiek materiały ferromagnetyczne zatracają swój magnetyzm w rezultacie nagrzewania; temperaturę, w której tracą swój magnetyzm, nazywa się Punktem Curie. Neodymowe magnesy zatracają własną wytrzymałość w szczycie temperatur od 80 stopni C do 230 oC w zależności od gatunku magnesu. Chociaż najniższa temperatura jest wyższa niż temperatura pokojowa (25 stopni C), jest wszak mniejsza niż przy podobnych parametrach wielu kolejnych produktów magnetycznych.
Neodymowe magnesy umożliwiły powstanie wysokogatunkowych słuchawek dousznych. Aby miniaturowa wkładka słuchawkowa posiadała wystarczającą skuteczność, by dźwięk rozbrzmiewał dobrze, magnesy w przetwornikach audio wymagają silnego pola magnetycznego. Chociaż słuchawki douszne istniały wcześniej niż neodymowe magnesy, nie wystarczały jednak do odsłuchu o wysokiej próbie. Niewielki rozmiar oraz odpowiednia wierność przetwarzanego dźwięku wkładek dousznych przyczyniły się do ekspansji odtwarzacza MP3.
Niemało zastosowań neodymowego magnesu wymyślili Hobbyści. Są wykorzystywane nawet do sprzęgów w modelowych wagonach kolejowych i w napędach elektrycznych, które wyręczają napędy spalinowe w projektach samolotów, łodzi oraz w innych pojazdach. Rzekomo to modelarze wpadli na praktyczny koncept, żeby przymocowane do półki w warsztacie magnesy służyły jako trzymaki do narzędzi.
Silniejsze rodzaje neodymowych magnesów powodują pewne ryzyka, o jakich należałoby powiedzieć. Dwa magnesy potrafią przysunąć się nawzajem z odpowiednią energią, aby się rozłupać bądź nawet połamać palce, gdy ręka będzie akurat na linii ich przybliżania. Gdy dochodzi do połknięcia, dwa magnesy potrafią zdusić przewód pokarmowy, powodując ucisk , a przede wszystkim niebezpieczne obrażenia. Mocne pola magnetyczne mogą utrudniać pracę rozruszników serca. Ich pole magnetyczne jest jednocześnie wystarczająco silne, by anulować dane z nośnika na przykład z paska magnetycznego karty kredytowej lub z dysku. Neodymowe magnesy o okazałych rozmiarach nie powinny być przesyłane drogą powietrzną bowiem potrafią utrudniać pracę nawigacyjnych urządzeń samolotu.